Obrazy z życia i podróży





Pojąwszy że jego położenie towarzyskie czyni go obowiązanym do zajęcia się losem wielu innych ludzi podwładnych mu, zależących od niego, potrzebujących go — Xiąże zważa
bacznie kto jest wart pomocy, pomaga, pociesza, podnosi, zapomaga.
Zna jego i Xiężnę okoliczne ubóstwo, zna go uboga slachta, szanują mimowolnie wszyscy; nawet ci, coby go radzi ukąsić, nic wiedzą z której strony zaczepić.
Xiąże zna Europę całą, ceni co jest istotnie dobrego w obyczajach obcych, w pomyśle cudzoziemców, w ich literaturach, zachwycał się włoskiem niebem, śmiał się z Francuzami w
Paryżu, rozprawiał o polityce z Anglikami w Londynie, słuchał sławnych professorów niemieckich i poznał uczonych, jednakie powrócił do kraju i przyjął go z wszystkiemi jego
ułomnościami, nie zaprzeczył mu jego wdzięków i zalet; kochając go jak przedtem, nie zapierając się ani języka, ani literatury, ani tutejszego sposobu życia, jakby na okazanie,
że poznał coś zupełnie wyższego i lepszego, (co dowodzi tylko że się w istocie nic dobrze i głęboko nie poznało).
Xiąże umie godzić wynalazki zagraniczne, ulepszenia z potrzebami krajowemi, ze stanem przemysłu, fabryk i sztuk u nas, umie zastosować się do miejscowości i z niej dla samych
wynalazków korzystać jeszcze. Nie będąc chciwym fortuny, (którą ma i tak bardzo znaczną) poczynił jednali zakłady wielkie, fabryki, posprowadzał machiny i majstrów. Dla czego?
bo wie, że to wywrze znaczny wpływ na byt jego włościan, dając im sposób łatwiejszego zarobkowania; bo wie, ze swoim przykładem obudzi może gnuśność drugich, kogoś zachęci,
komu dopomoże.
Dodajmy że Xiąże, nie straci także na tem, bo umie wszystko rozsądnie prowadzić, bo ma ten rozum prawy, który rzadko zawodzi; choćby mu nawet nie towarzyszyły wielkie specjalne
wiadomości, cóż dopiero gdy one się z nim zejdą??

<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 | 102 Nastepna>>